پاداش تابعین (قرآن)بنا به آیات قرآن کسانی که از اصحاب رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) که در ایمان و اطاعت پیشگام بودند تبعیت و پیروی کنند از پاداش الهی برخوردار می‌شوند. ۱ - آیات دال بر پاداش تابعینتبعيّتكنندگان از مهاجران و انصار پيشگام در ایمان و اطاعت از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برخوردار از پاداش الهی: والسَّبقون الأوّلون من المهجرين والأنصار والّذين اتّبعوهم بإحسن رّضى اللّه عنهم ورضوا عنه وأعدّ لهم جنَّت تجرى تحتها الأنهر خلدين فيهآ أبدا ذلك الفوز العظيم. پيشگامان نخستين از مهاجرین و انصار و آنها كه به نيكى از آنها پيروى كردند، خداوند از آنها خشنود و آنها (نيز) از او خشنود شدند، و باغهايى از بهشت براى آنان فراهم ساخته كه نهرها از زير درختانش جريان دارد، جاودانه در آن خواهند ماند، و از اين پيروزى بزرگى است. ۱.۱ - معرفی تابعینتابعين چه اشخاصى بودند؟ اصطلاح گروهى از دانشمندان بر اين است كه كلمه" تابعین" را تنها به شاگردان صحابه مى‌گويند، يعنى آن عده‌اى كه پيامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را نديدند اما بعد از پيامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به روى كار آمدند و علوم و دانشهاى اسلامى را وسعت بخشيدند، و به تعبير ديگر اطلاعات اسلامى خود را بدون واسطه از صحابه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) گرفتند. ولى مفهوم آيه از نظر لغت به اين گروه، محدود نمى‌شود، بلكه تعبير" تابعين به احسان" تمام گروه‌هايى را كه در عصر و زمان از برنامه و اهداف پيشگامان اسلام پيروى كردند شامل مى‌شود. توضيح اينكه بر خلاف آنچه بعضى فكر مى‌كنند مساله" هجرت" و همچنين" نصرت" كه دو مفهوم سازنده اسلامى است، محدود به زمان پيامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نيست بلكه امروز نيز اين دو مفهوم در شكلهاى ديگرى وجود دارد، و فردا نيز وجود خواهد داشت، بنا بر اين تمام كسانى كه به نحوى در مسير اين دو برنامه قرار مى‌گيرند در مفهوم تابعين به احسان داخلند. منتها مهم آنست كه توجه داشته باشيم قرآن با ذكر كلمه" احسان" تاكيد مى‌كند كه پيروى و تبعيت از پيشگامان در اسلام نبايد در دائره حرف و ادعا، و يا حتى ایمان بدون عمل خلاصه شود، بلكه بايد اين پيروى يک پيروى فكرى و عملى و همه جانبه بوده باشد. ۲ - پانویس
۳ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۸۲، برگرفته از مقاله «پاداش تابعین». |